Column: ‘Afscheid Chris van der Lande’
Onlangs nam Chris van der Lande met een receptie in Apeldoorn officieel afscheid als directeur van Uniechemie. Uko Reinders, hoofdredacteur van RCC K&L, blikt in een redactionele column terug op deze bijeenkomt en op het interview dat hij eerder met Van der Lande had.
“Een dag voor de afscheidsreceptie interviewde ik Chris van der Lande voor een artikel in RCC K&L. Een terugblik op zijn carrière lag daarbij voor de hand; mijn plan was echter om vooral de ontwikkelingen rond koudemiddelen te bespreken. In dit vakgebied is hij een autoriteit en nu hij met pensioen gaat, zou hij wellicht wat vrijer zijn mening kunnen geven. Om warm te draaien, begon ik het interview toch met een terugblik. Van der Lande vertelde enthousiast over alles wat hij in ruim 30 jaar koeltechniek meemaakte. Hoe hij tijdens zijn stage aan de wieg stond van een nieuw type zuigercompressor, hoe hij lastige concurrenten van zich af wist te schudden en hoe hij zijn bedrijf door drie koudemiddelentransities wist te loodsen.
Een uur later was Van der Lande nog niet uitgepraat en had ik zijn loopbaan inmiddels tot hoofdonderwerp van het artikel gebombardeerd. Uit gebeurtenissen in het verleden kun je immers wijze lessen leren. Als ondernemer kun je bijvoorbeeld profiteren van een koudemiddelen-uitfasering, en overheidsbeleid levert niet altijd het gewenste resultaat op. Volgens Van der Lande zorgden de koudemiddelen die na de uitfaseringsrondes opkwamen door de bank genomen namelijk voor een hoger energiegebruik. Daarmee brachten ze uiteindelijk meer kilo’s CO₂-equivalent in de atmosfeer.
De mening van de afzwaaiende directeur over CO2 in de atmosfeer kreeg ik indirect te horen via Guus Berkhout. Deze oud-hoogleraar was uitgenodigd voor een lezing op zijn afscheid. Ik was behoorlijk verbaasd over zijn uitlating dat de opwarming van de aarde niet door CO₂ wordt veroorzaakt, maar door natuurlijke mechanismen die worden beïnvloed door zonne-energie, golfstromen en de water-cyclus. CO₂-reductiemaatregelen zijn daarom zinloos, aldus Berkhout.
Een klimaatscepticus als spreker zegt niet alleen wat over de mening van Van der Lande, de keuze is ook tekenend voor zijn karakter. Hij is namelijk behoorlijk eigenzinnig. Voorbeelden zijn er daarvan te over, zoals bij zijn start bij Uniechemie. Het behoudende personeel volgde met argusogen hoe hij toen, als jonge directeur, het bedrijf naar zijn hand zette. En ter vervanging van R22 koos hij als enige leverancier voor R407A. Deze keuze pakte niet goed uit; daar is hij eerlijk over en dat zegt ook wat over Chris van der Lande. Samen met de andere eigenschappen maakt het hem tot een uniek persoon die de koeltechniek in Nederland de afgelopen dertig jaar mede heeft vormgegeven.”
Ik wens u een voorspoedig 2019.
Uko Reinders, hoofdredacteur RCC K&L