Beursverslag: China Refrigeration Expo 2018

20 juni 2018

(artikel) Van 9 tot en met 11 april vond in de Chinese hoofdstad Beijing de China Refrigeration Expo 2018 plaats. Ernst Berends geeft een persoonlijk verslag van de beurs, waarbij hij ook een beeldend inkijkje in de Chinese maatschappij en cultuur biedt.

De beurs China Refrigeriation Expo 2018 in het New China International Exhibition Center (NCIEC) werd afgetrapt met een openingsforum. Aangezien in Beijing in 2022 de volgende Olympische Winterspelen plaatsvinden, wilde de organisatie per se een lezing opnemen over het ontwerpen van moderne schaatsstadions in Europa. Daarbij had men, hoe kan het anders, een spreker uit Nederland op het oog. De medaille-oogst van de Nederlandse wintersporters op de Spelen in Zuid-Korea en de bekendheid van Thialf speelden hierbij beslist een belangrijke rol.

Het gebouw waar China Refrigeriation Expo 2018 plaatsvond.

Nederlandse inbreng gevraagd
De beurs en het forum werden mede georganiseerd door de Chinese Association of Refrigeration (CAR). Voor een spreker over ijsbanen benaderde deze organisatie de Federation of European Heating, Ventilation and Air Conditioning Association (REHVA). Deze organisatie vertegenwoordigt een netwerk van meer dan 100.000 ingenieurs in 27 landen. Zij kon uit eigen gelederen (in Nederland de TVVL) echter geen geschikte kandidaat leveren. Uiteindelijk kwam de organisatie bij GEA terecht. Dit vanwege de inbreng van dit bedrijf bij het nieuwe Thialf en andere Nederlandse ijsbanen, maar ook door de levering van diverse installaties voor de Winterspelen in Sochi.

Voorbereidingen
Uiteindelijk werd mij via die route gevraagd of ik de betreffende lezing wilde geven. De voorbereidingstijd daarvoor was erg krap. Ik heb snel een abstract geschreven en na goedkeuring daarvan de presentatie gemaakt. Ondertussen moest ook nog een visum worden geregeld. Dat kost veel tijd, want de Chinezen willen bijna alles van je weten. Zo wilden ze van mij een werkgeversverklaring, salarisstrook, bewijs van uitnodiging, hotel- en vluchtbevestiging, en een pasfoto. Deze foto moest er net wat anders uitzien dan een paspoortfoto in Nederland. Het paspoort zelf moest trouwens ook nog minstens zes maanden geldig zijn. Nadat ik alle gegevens en mijn inmiddels nieuwe paspoort bij de Chinese ambassade had ingeleverd, kwam het pas een paar dagen voor vertrek terug, gelukkig wel met een visum erin.
Op de beurs in Beijing zou GEA China worden vertegenwoordigd met een grote stand. Vanwege mijn presentatie tijdens het openingsforum was besloten om die stand wat aan te passen. Er werden ijsbaanfoto’s op de wanden gehangen en onze wintersportbrochure werd snel nog in het Chinees vertaald. De voorbereiding op een goede beurs was daarmee afgerond. Op naar China.

Aankomst in China
Na een nachtelijke vlucht die met circa 11 uur een lange zit bleek, landde ik zondagmorgen, de dag voordat de beurs de deuren opende, op Beijing International Airport. Voor de uitgenodige buitenlandse gasten had de organisatie shuttlebussen geregeld. Die zouden ze elk uur naar hun hotel brengen. Het was echter volstrekt onduidelijk vanaf welke plek die bus zou moeten vertrekken. Om daar in de Engelse taal meer duidelijkheid over te krijgen, bleek een onhaalbare kaart. Er was vrijwel niemand te vinden die deze taal machtig is. Na een twee uur durende zoektocht zonder resultaat heb ik uiteindelijk maar een taxi genomen. Met het adres van het hotel in Chinese tekens op zak had ik me daar al enigszins op voorbereid. Ik was gewaarschuwd dat het anders lastig kon worden om je bestemming te bereiken.

Kamernummer 2314 wordt overgeslagen, om het getal vier te vermijden.

Ontbrekend hotelkamernummer
Het Kuntai Hotel waar ik arriveerde ligt aan een achtbaans snelweg in het Chaoyang District. Dit is een kantoorwijk met uitsluitend hoogbouw met heel veel glas. In de enorme hal van het hotel trof ik een aparte inschrijfbalie voor de CRH 2018. Hier werd ik ontvangen door goed Engels sprekende Chinese gastheren van de CAR. Ze overhandigden mijn kamersleutel en een envelop met uitnodigingen voor recepties en ceremonies, en onder meer ook mijn sprekersbadge. Als genodigde buitenlandse spreker word je hier behandeld als een VIP. Dat bleek onder meer uit mijn luxe suite op de 23e verdieping. Het was wel even zoeken naar kamernummer 2312, waarbij opviel dat hij tussen 2310 en 2316 was gesitueerd. Kamer 2314 bleek te ontbreken, en het hotel heeft ook geen vierde verdieping. Navraag leerde dat het getal 4 overal wordt vermeden. Het teken daarvan (shi) is vrijwel hetzelfde als het teken voor de dood. Verpakkingen bevatten in China bijvoorbeeld nooit vier stuks van het een of ander. Hetzelfde geldt overigens ook voor Japan.

‘Gecreëerde’ banen
Wat je door alle stormachtige ontwikkelingen rond het land bijna zou vergeten, is dat China nog steeds communistisch is. Dat zie je onder andere aan de vele ‘gecreëerde’ banen. Zo wilde men op de parkeerplaats van het hotel met maar liefst drie man de bagage dragen. En bij draaideuren, liften en roltrappen – waar niet, eigenlijk – staat buigend behulpzaam hotelpersoneel in uniform. De vloeren worden continue geschrobd en zijn daarom ook echt glimmend. Het hotelpersoneel spreekt nauwelijks Engels, maar daar is een mooie oplossing voor. Als je een vraag hebt, krijg je een mobiele telefoon voorgehouden. Daarop staat dan een vertaalprogramma dat je woorden omzet naar het Chinees.

Opvallend in China is de grote inzet van personeel, zoals hier bij een roltrap.

Openingsreceptie en awards
Zondagavond werden de organisatoren en gasten van het congres feestelijk onthaald met een openingsreceptie. Die receptie vond in het hotel plaats, in een enorme zaal met kroonluchters, rode vloerbedekking, gedekte ronde tafels met fraaie bloemstukken, en bordjes op de tafel die duidelijk maakten waar je plaats moest nemen. Zo schoof ik aan bij Didier Coulomb, directeur van het IIR, en andere hoge functionarissen van diverse wereldwijde koel- en ventilatietechnische organisaties, zoals Eurovent, Asercom en ASHRAE. Vreemd genoeg kon ik in de zaal niemand uit Nederland ontwaren.
Op een podium werden eerst diverse mensen van de organisatie en genodigden in het zonnetje gezet. Daarna volgde de CR 2018 Innovation Product Award Ceremony, met een ruim een uur durende uitreiking van diverse awards voor 26 technische innovaties van 23 bedrijven. Steeds kwamen tien winnaars op het podium, met een begeleidende dame die op een kussentje de medaille meenam. Op afroep kwam vervolgens een belangrijk persoon uit de zaal om de medaille aan de winnaar te overhandigen. De avond werd vervolgd met een diner. Daarbij is het gebruikelijk om halverwege de maaltijd op te staan en met het glas in de hand kennis te maken met je tafelgenoten. Je brengt een toast uit en overhandigt je visitekaartje. Dat doe je met beide handen en met een buiging. Vergeet daarbij overigens niet om je glas even neer te zetten.

Op naar de beurs
Na een uitgebreid ontbijtbuffet de volgende morgen, waarbij opviel dat er bijna meer personeelsleden dan hotelgasten rondliepen, gingen we in shuttlebussen naar het New China International Exhibition Center, de locatie van de beurs. In de rijrichting naar de stad begaven we ons in een traag voortbewegende stroom auto’s. Maar wat kun je anders verwachten, in een stad met circa 23 miljoen inwoners. De reistijd viel achteraf mee, al na een half uur zagen we acht enorme expohallen opdoemen, met daarvoor een gigantisch groot plein. Dit bleek de locatie van de grootste koeltechnische vakbeurs van China. Met 1.100 exposanten en ruim 60.000 bezoekers vindt hij jaarlijks afwisselend in Sjanghai en Beijing plaats. In de bussen reden we via een aparte achteringang het met grote hekken omheinde beursterrein op. Ook hier weer hetzelfde beeld met veel personeel: overal zagen we bewakers die de hele dag op een stoeltje zitten.

Door de enorme breedte van het scherm werden afbeeldingen fors uitgerekt.

Presentatie met megascherm
Het openingsforum van de beurs vond plaats in een enorm hoge zaal met een al even imponerend breed podium met dito scherm. Weer stonden overal naambordjes op de tafels, en na even zoeken bleek ik op de eerste rij te zitten, naast de andere openingssprekers, die allen uit China kwamen. Ik was de vierde en laatste spreker. Niets werd aan het toeval overgelaten, want bij het opstapje naar het podium stond een Chinese dame om eventueel een helpende hand te bieden. Die dame werd om de 15 minuten afgelost. Na wat korte toespraken en fotomomenten voor de pers kwam de eerste forum-spreker ten tonele. De presentaties waren in het Chinees, maar gelukkig werden ze simultaan vertaald en was alles via een koptelefoon ook in het Engels te volgen. Ondertussen werd de tekst van de spreker in Chinese karakters op het enorme scherm getoond. Opvallend daarbij was het ontbreken van figuren of foto’s, en dat de afgesproken 30 minuten spreektijd van het economische en politieke verhaal ruimschoots werd overschreden.

Lange betogen
Voor de twee professoren die daarna het podium betraden gold hetzelfde: er kwam alleen tekst op het scherm en ze hielden lange betogen. Niemand durfde het kennelijk aan om ze aan de afgesproken 30 minuten te houden. Naar gelang ze langer op het podium stonden, nam het spreekvolume steeds verder toe en gebruikten ze ook steeds meer gebaren. Zouden ze dat doen om de zaal wakker te houden?
Toen ik eindelijk mocht beginnen, was mijn officiële spreektijd feitelijk al om. Na mijn presentatie was er een lange lunchpauze waar ik tijd van afsnoepte, maar gelukkig bleef de meerderheid van de naar schatting 200 aanwezigen in de zaal toch zitten. Mijn presentatie in het Engels bevatte diverse schema’s en plaatjes van onder meer installaties en ijsbanen. Door de enorme breedte van het scherm werden alle afbeeldingen fors uitgerekt. Hierdoor leek de getoonde 400meter-baan meer op een baan van 500 meter.

Chinezen in Zoetermeer
Na afloop van mijn lezing kwamen diverse toehoorders mij bedanken, vooral omdat ze eindelijk wat afbeeldingen kregen te zien. Enkelen van hen waren in Nederland geweest om te kijken bij Thialf en de sneeuwhallen in Zoetermeer en Landgraaf. Een Chinese investeerder was bijna de nieuwe eigenaar geworden van SnowWorld, maar dat ketste kennelijk af, want de skibanen kwamen onlangs in Belgische handen. Voor de Winterspelen moet in Beijing een 400meter-schaatshal worden aangelegd. De sneeuwpistes liggen ruim 200 kilometer van de stad, waarvoor nu al is begonnen met de bouw van een supersnelle railverbinding. Langs de snelweg verijzen inmiddels enorme betonnen constructies waarover straks treinen met een snelheid van 300 km/uur zullen razen.

Grote SRM-schroef op de beursvloer: 5090 m³/h, 1272 kW bij -35/+30 °C op NH₃.

Bekende bedrijven
De dagen na de opening was ik op de GEA-stand te vinden om collega´s uit Sjanghai te assisteren. Ik heb uiteraard veel geïnteresseerden te woord gestaan, maar daarnaast was er ook tijd om de beurs te verkennen. Die bleek zo groot dat je onmogelijk alles kunt zien. Ik ben daarom snel door de hallen met koeltechnisch gereedschap, kleine airco’s en koelvitrines gelopen en heb me meer gericht op de industriële koeling. Uiteraard waren de bekende bedrijven ook in Beijing aanwezig, zoals Siemens, Danfoss, ebm-papst, Vahterus, Climalife, Bitzer, Carrier, Castel en Mayekawa. Deze bedrijven hebben bijna allemaal vestigingen in China. Daarnaast zag ik enorm veel lokale unitbouwers die flinke installaties samenstellen, met alle denkbare koudemiddelen. Er werden ook nagenoeg exacte kopieën van onder andere Bitzer- en Mycom-schroefcompressoren getoond.

Aandacht voor de uitfasering van R22.

Koudemiddelen op de beursvloer
Wat ik ook zag, waren cilinders met R22 en R507. Deze werden op diverse stands ‘gewoon’ te koop aangeboden, soms wel met de waarschuwing dat deze koudemiddelen na 2030 niet meer mogen worden toegepast in China. Meer belangstelling was er voor CO₂ als koudemiddel, net als voor de toepassing van warmtepompen. In februari is in Beijing de eerste supermarkt met een transkritische CO₂-installatie geopend. Voor toepassing van NH₃ blijkt in China vaak nog een speciale vergunning van de stad of gemeente nodig te zijn. Dit koudemiddel staat wel in de belangstelling van de regering. Tijdens het Atmosphere Congres, dat ook in de beursweek plaatsvond, sprak een Chinese minister die de toepassing van NH₃ promootte. Wellicht deed hij dit ook om bij te dragen aan de doelstelling om de komende Winterspelen de meest groene van alle Spelen te maken. Groener dus dan de vorige Winterspelen in Zuid-Korea, waarbij de installaties werden gedomineerd door R507/glycol-chillers. China is op de goede weg, er is steeds meer aandacht voor het verlagen van CO₂-uitstoot en energiegebruik. Veel bedrijven leggen zich toe op Intelligence, Green Energy en Eco Friendly-systemen.

Voedselkoeling en Innovation Products
Ook veel werk aan de winkel is er bij de Chinese voedselketen. Circa 40 procent van het voedsel gaat nu verloren tussen teler en consument. Er is grote behoefte aan vriestunnels, gekoelde – en vriesopslag en betere transportkoeling. In dat kader blijkt de GEA-Bock compressor een gewild product te zijn, reden waarom de bestaande productiefaciliteit in Hangzhou wordt uitgebreid. Op de GEA-stand was de complete serie te zien, maar er stond ook een GEA Grasso-schroefcompressor type M en er waren wat maquettes van onlangs geleverde grote NH₃/CO₂-installaties. Voor aircochillers moet in de miljoenensteden in China met alleen hoogbouw een enorme markt bestaan. De meeste van deze installaties worden in China zelf gebouwd. Dat wordt gestimuleerd met marktprotectie. Producten als drukvaten mogen bijvoorbeeld niet worden geïmporteerd.

De stand van GEA op de Chinese beurs.

Verschillende typen compressoren
Op het kennisplein op de beurs waren infopanelen te bezichtigen van de 26 bekroonde Innovation Products. Daaronder bevonden zich meerdere centrifugaalchillers met magneetlagers, een warmtepomp voor toepassing bij buitentemperaturen van -35 °C, een tweetraps HD-warmtepomp met R425A en diverse nieuwe modellen open schroefcompressoren voor NH₃ en CO₂. Wat ik ook zag op de beurs was een heliumschroefcompressor voor ultralage temperatuurtoepassing tot -271 °C. Deze compressoren worden gebruikt bij research voor defensie en technologie als cryogeen, ruimtevaart, nucleair en supergeleiding. Hetzelfde bedrijf produceert overigens ook steambooster-units voor temperaturen tot +200 °C.

Conclusie
Terugkijkend kan ik spreken van een zeer interessante week in China. Ik kreeg veel positieve reacties op de ijsbaanpresentatie, heb diverse nieuwe contacten gelegd en nieuwe ervaringen opgedaan. Het was boeiend om te zien hoe dit enorme land zich ontwikkelt. Niet alleen met de kleine stapjes op het gebied van duurzaamheid, maar ook door de behoefte aan meer comfort en luxe. Samen met de wens om in Beijing de groenste winterspelen ooit te organiseren, en natuurlijk het enorme aantal van 1,4 miljard inwoners, liggen er meer dan genoeg uitdagingen

> Leestip: In China wordt een uitgebreid spoorwegnetwerk voor koeltransport aangelegd.