‘Koeltechniek kan leren van innovatieve energiehuishouding’

17 november 2020

De verlaging van het GWP van koudemiddelen is niet de enige manier om te verduurzamen. In dat opzicht kan de koudetechniek nog wat leren van innovaties zoals middentemperatuuropslag, aldus Uko Reinders, hoofdredacteur van RCC K&L.  

“Een paar jaar geleden interviewde ik Rob Baan voor een tuinbouwblad. Deze ondernemer is eigenaar/directeur van Koppert Cress, een kwekerij waar in kassen microgroente wordt geteeld. Het interview ging vooral over voeding. Wat me daarvan vooral is bijgebleven, is dat Baan geen goed woord voor supermarkten over had. Ze liggen volgens hem vol met ongezond voedsel, met te veel suiker, zout en andere ongezonde stoffen. Dat kan mensen ziek maken. En hij heeft natuurlijk gelijk, De schappen liggen vol chips, zoet broodbeleg, snoep en frisdrank, waar gretig in wordt gegraaid.

Met zijn eigen onderneming zet Baan zich in voor gezonde voeding. Hij teelt microgroente, maar die zijn niet alleen gezond, ze zijn goed van smaak en kostbaar. Vanwege de hoge prijs liggen ze niet in de supermarkten waar Baan zich zo over opwindt, de microgroente komt vooral terecht bij gastronomische restaurants. Baan maakt zich ook sterk voor duurzame productie. Dat lijkt tegenstrijdig met de productie van microgroente in kassen. Die moeten immers ’s winters worden verwarmd en ’s zomers (soms) gekoeld. Dat kost bakken met energie.

Maar Rob Baan zou Rob Baan niet zijn als hij daar geen duurzame mouw aan weet te passen. Hoe hij dat doet leest u in het artikel dat we hier onlangs over publiceerden. Net als met zijn product microgroente is Baan ook in de energiehuishouding op zijn bedrijf vooruitstrevend. Daarbij springt vooral mto in het oog. Dit staat voor middentemperatuuropslag. Het werkt zoals wko, maar dan met een hogere temperatuur (40 ˚C). In een mto-bron kan meer energie worden opgeslagen dan in een wko die het met max 25 ˚C moet doen. Dat maximum is gekozen in verband met mogelijke verstoring van het bodemleven bij hogere temperaturen. Daarom verkeert mto nog in een proeffase.

Ook bijzonder bij Koppert Cress is dat warmte uit de sloot wordt gehaald. Dat lijkt misschien op een maatregel voor de bühne. Maar niets is minder waar, het slootwater is namelijk goed voor 15 procent van de warmtebehoefte op het bedrijf. Het warme water is een bron van twee grote warmtepompen, waarbij de koudetechniek om de hoek komt kijken. Opmerkelijk is dat de technische projecteider die ik tijdens het bedrijfsbezoek sprak niet wist welk koudemiddel in die warmtepompen zit. Ook wat er in de koelinstallaties zit, was hem onbekend.

De beslissing over de installaties laat de projectleider over aan de installateur. Maar van een bedrijf dat duurzaamheid zo hoog in het vaandel heeft, had ik toch verwacht dat koudemiddelen een issue zouden zijn. Wat dat betreft kan het bedrijf nog wat leren van de koudetechnieksector. Anderzijds kan de sector wellicht ook wat van Koppert Cress leren, namelijk dat er meer is dan GWP-verlaging van koudemiddelen. Die sterke focus moet natuurlijk niet ten koste gaan van andere mooie innovaties in het vakgebied. Dat zou zonde zijn.”

Uko Reinders, hoofdredacteur RCC K&L