Overwegingen bij een nieuwe koelunit voor medicijnen

18 februari 2021

Een ruimte van 20 meter lang en 7 meter breed, waarin vijf à tien mensen via orderpicking medicijnen gereedmaken voor verzending. En de temperatuur moet er constant tussen de 3 en 5 graden Celsius liggen. Het zijn de uitdagingen bij een nieuwbouwproject bij medicijnengroothandel Mosadex. Van Waterschoot Koeltechniek B.V. tekende ervoor en besloot samen te werken met koelcelleverancier isomasters. Stefan van Waterschoot blikt terug: “We hadden het afgekund met één unit, maar het zijn er twee geworden.”

Tekst: Martijn Louws

Mosadex is een groothandel in medicijnen. Alle zelfstandige apothekers in Nederland kunnen bij het bedrijf geneesmiddelen inkopen voor hun apotheek of praktijk. “In een aparte ruimte in het bedrijfsgebouw worden die medicijnen bewaard en via orderpicking gereedgemaakt voor verzending”, vertelt Van Waterschoot.

Voorstel met glazen deuren
In de oude situatie was die ruimte gevuld met 24 deuren, waarachter de medicijnen gekoeld werden bewaard. “Er moest worden nieuwgebouwd, en in het eerste voorstel van Mosadex werd gesproken over een situatie met glazen deuren. Precies zoals de oude situatie en ook zoals je dat kent van de presentatie van gekoelde en bevroren producten in de supermarkten. Maar dan ga je met elkaar in gesprek en wordt toch duidelijk dat dit helemaal niet praktisch is. Mensen moeten de deuren openen, het product pakken en de deuren weer sluiten. Terwijl dit in een open ruimte veel efficiënter en sneller gaat. En koeltechnisch maakt het geen verschil, ook een open ruimte kunnen wij prima op een constante temperatuur houden”, aldus Van Waterschoot.

Van A tot Z zelf gebouwd
Van Waterschoot Koeltechniek B.V. specialiseert zich in het installeren en onderhouden van diverse koeltechnische installaties. Dat kan alleen een koelinstallatie zijn, maar ook een complete koelcel, zoals bij Mosadex. “Daar hebben we de koelruimte van A tot Z gebouwd, inclusief de installatie”, vertelt Van Waterschoot. Uiteindelijk is het een open ruimte geworden van 20 meter lang, 7 meter breed en 2,5 meter hoog. De medicijnen worden erin bewaard op een temperatuur van tussen de 3 en 5 ˚C.

Productie van sandwichpanelen bij isomaster.

Twee koelunits
De ruimte is gebouwd van geïsoleerde sandwichpanelen van isomasters, die bestaan uit twee stevige staalplaten waartussen polyurethaanschuim (PUR) is gespoten. “De temperatuur in de ruimte moet constant zijn. Dit stelt hoge eisen aan de bouw en de isolerende capaciteiten van de wanden. Daarom hebben we de panelen van isomasters toegepast, ook omdat die een tand-groefverbinding hebben waardoor de panelen hermetisch aan elkaar kunnen worden gemonteerd”, aldus Van Waterschoot. Qua installatietechniek is gekozen voor twee installaties met ieder 9 kilowatt koelvermogen. “We konden dit af met één installatie, maar omdat Mosadex ieder risico op uitval wilde wegnemen hebben we twee units gebouwd.”

Prefab condensorsunits en verdampers
De koelinstallaties zijn voorzien van standaard prefab-condensorsunits en
-verdampers. “Kant-en-klaar. Dat was voor dit project prima. We maken ze ook zelf, van top tot teen, maar dat was hier niet nodig.” Er wordt gekoeld met R449A, iedere unit is gevuld met zo’n zeven kilo van dit koudemiddel. “Je zou nog kunnen kiezen voor R134a, maar aangezien we nu werken met twee kleine installaties en lage temperaturen is R449A beter geschikt”, aldus Van Waterschoot.

Propaanchiller te duur
Hij heeft ook nog gespeeld met de gedachte van een propaanchiller. “Maar daarvoor is de installatie eigenlijk te klein. Bovendien wordt het project voor de klant dan flink duurder.” Van Waterschoot schat in dat de prijs al snel duizenden euro’s hoger zou liggen. “In een ander project, met een koelvermogen van 400 kW, heb ik berekend dat de kosten van de unit bij toepassing van een propaanchiller twee derde hoger zouden uitvallen dan als voor een conventioneel koelsysteem met een synthetisch koudemiddel werd gekozen. Dat is voor de meeste klanten een brug te ver, de terugverdientijd is dan niet meer reëel.”

Weinig lekverlies
Die terugverdientijd kan worden beïnvloed door lekverliezen. “Dat klopt, synthetische koudemiddelen worden duurder en door lekverliezen kunnen de kosten snel oplopen. Maar wij hebben echt weinig problemen met lekverliezen, ook omdat we alles volgens de strenge BRL-100-normeringen bouwen. Leidingen worden voor ingebruikname onder druk gezet en we solderen altijd onder stikstof.”

Van Waterschoot omschrijft de koelcel zelf als “degelijke bouw”.

Degelijke bouw
Het is degelijke bouw, zoals Van Waterschoot het omschrijft. Ook bij Mosadex. In het project zijn kwaliteitsmaterialen gebruikt. Ook zijn er allerlei beveiligingstools toegepast. “Wanneer de temperatuur onder de 2 ˚C of boven de 8 ˚C komt, gaat er een alarm af. Voor Mosadex is dat natuurlijk essentieel. Allereerst willen ze de kwaliteit van de medicijnen bewaken en daarnaast verspilling van (dure) geneesmiddelen voorkomen.”

Gedrag van gebruikers
Hoewel Van Waterschoot overal rekening mee heeft gehouden, is veel afhankelijk van de gebruikers. “Hoe gaan zij om met de deuren? Staan die lang open, dan kan de temperatuur snel stijgen. En met hoeveel mensen picken ze de orders, zijn dat er vijf of tien? Als je weet dat de installatie voor iedere persoon zo’n 140 watt moet compenseren, is dat wel iets om rekening mee te houden.” Om dat te ondervangen, wordt een slimme compressor toegepast die zijn vermogen aanpast aan de vraag. “Deze draait in deellast. Behalve dat dit voor deze unit ideaal is, bespaart het ook nog eens energie.”