Gemeenten aan zet met fonds voor aanpak schoolventilatie
Ventilatie voor scholen was altijd een ondergeschoven kindje. Totdat corona uitbrak. In veel gevallen ontbreken echter de financiële middelen om de ventilatie op orde te krijgen. Om dat probleem op te lossen, heeft de regering de Specifieke Uitkering Ventilatie In Scholen (SUVIS) in het leven geroepen. Hier kunnen gemeenten vanaf januari aanspraak op maken. Heeft de noodklok helder genoeg geluid en betekent dit dat het binnenklimaat op scholen op korte termijn fors verbetert?
Tekst: Kelly Brunninkhuis, Klimaatgroep Holland
Na druk uit de samenleving en politiek waren scholen in 2020 meermaals gesloten om het aantal besmettingen in de samenleving omlaag te brengen. In maart was er nog weinig bekend over het besmettingsgevaar bij kinderen en de rol van ventilatie daarin. Toen de kinderen in mei weer terugkeerden naar de scholen kwamen de eerste geluiden naar buiten over de rol van ventilatie bij het bestrijden van corona. Maar door de daling van het aantal besmettingen leek de urgentie nog laag. Pas toen leraren in de zomer aangaven het nieuwe schooljaar met weinig vertrouwen tegemoet te treden, werd er actie ondernomen.
De nieuwe basisschool in het Groningse dorp ’t Zandt.
Landelijk coördinatieteam
In augustus richtte Arie Slob, minister voor Basis- en Voortgezet Onderwijs en Media, het Landelijk Coördinatieteam Ventilatie op Scholen (LCVS) op. Dit is een tijdelijk samenwerkingsverband om te zorgen voor veilige ventilatie op alle scholen. Het team bracht het dringende advies uit aan scholen om hun ventilatie in kaart te brengen en te toetsen aan de geldende eisen. De deadline van 1 oktober is niet door elke school gehaald, maar de eerste cijfers noden wel tot actie. In december gingen alle scholen weer ruim een maand dicht.
Ventilatieniveau in kaart gebracht
In totaal zijn 1.289 schoolbesturen, met 9.331 gebouwen in beheer, door het LCVS aangeschreven en gevraagd om de ventilatie in kaart te brengen. Dat is voor 7.340 gebouwen gebeurd, maar niet altijd volledig. In totaal bleek 38 procent van de gereageerde scholen aan de gevraagde normen te voldoen, dat zijn 2.789 scholen.
Toezegging financiering
Bij 11 procent – oftewel 807 scholen – waarover reacties binnenkwamen bleek de ventilatie niet te voldoen. Er blijft ook nog veel onduidelijk: 1.991 scholen hebben niet gereageerd en 3.743 scholen hebben onvolledig gereageerd. In reactie op deze cijfers zei minister Slob een fors bedrag toe voor nieuwe maatregelen op ventilatievlak. Op 30 november is de regeling bekendgemaakt: SUVIS kan vanaf januari 2021 worden aangevraagd.
Financiering van bouw- en installatiekosten
De Specifieke Uitkering Ventilatie In Scholen (SUVIS) is een uitkering voor gemeenten om het binnenklimaat van bestaande schoolgebouwen te verbeteren. Het gaat vooral om de financiering van bouw- en installatiekosten. Gemeenten kunnen de aanvraag indienen van 4 januari 2021 tot en met 30 juni 2021 en het dekt bouwactiviteiten die starten (of gestart zijn) tussen 30 oktober 2020 en 1 januari 2022.
Eenmalige uitkering per project
De eenmalige uitkering is als gemeente aan te vragen voor één project. Een project betreft één of meerdere schoolgebouwen op dezelfde locatie. Het aantal aanvragen dat men kan indienen is onbeperkt. Maximaal 30 procent van de totale kosten en in totaal maximaal 1 miljoen euro per aanvraag kan worden uitgekeerd als voorschot.
Harry Vaatstra: “Je wil nu bredere beslissingen nemen dan alleen ventilatie.”
‘Bredere beslissingen dan alleen ventilatie’
Nu de SUVIS is aangekondigd, zijn de gemeenten en scholen aan zet. Harry Vaatstra, directeur van Klimaatgroep Holland, ziet dit als een grote opgave voor ze: “Je wil nu bredere beslissingen nemen dan alleen ventilatie, en ook een grote slag slaan op het gebied van bijvoorbeeld isolatie of gasvrije technieken en andere duurzame verbeteringen.” Vaatstra hoopt dat scholen slimme keuzes maken. “Bekijk de referenties en ervaringsjaren van de partijen waar je mee in zee gaat.”
Specialisten en lokale partners
Hij benadrukt dat grote projecten als deze vragen om specialisme, maar dat het niet ten koste hoeft te gaan van de gebruikelijke lokale partners. “Als je een specialist betrokken hebt, kun je daarna altijd de samenwerking opzoeken met je lokale installateur.” Volgens Vaatstra hebben kinderen en leerkrachten een comfortabel en fris binnenklimaat nodig. “Nu is dat in 75 procent van de onderwijsgebouwen niet het geval.”