Verslag Chillventa (deel 1):
veel aandacht voor koudemiddelen
Van 16 tot en met 18 oktober vond in Neurenberg de Chillventa plaats. Deze week blikken we in een aantal artikelen terug op deze vakbeurs en de koeltechnische innovaties die er werden getoond.
Tekst: Uko Reinders
De beurseditie van dit jaar telde meer bezoekers en standhouders dan de vorige editie. De beurs gaf een internationaal overzicht van de bewegingen in koeling, klimaatsystemen en warmtepompen. De transitie naar laag-GWP-koudemiddelen was de belangrijkste ontwikkeling waar tijdens de beurs aandacht op werd gevestigd, gevolgd door intelligente toepassingen om de efficiëntie te verhogen, en verdampingskoeling.
Meer bezoekers
De Chillventa verstevigt zijn positie als internationale beurs voor koeling, klimaat en warmtepompen. Ten opzichte van de vorige editie die twee jaar geleden plaatsvond, lag het aantal bezoekers 10 procent hoger, waarmee het op 35.490 uitkwam. Deze bezoekers kwamen uit 125 landen. Ook het aantal exposanten lag hoger dan twee jaar geleden, het kwam met een stijging van vier procent uit op 1.019. Zij waren afkomstig uit 49 landen. Twee derde van de exposanten en meer dan de helft van de bezoekers kwam van buiten gastland Duitsland.
Koudemiddelen
Net als twee jaar geleden was er veel aandacht voor natuurlijke en andere laag-GWP-koudemiddelen. In de hallen met koudetechniek voerden natuurlijke koudemiddelen de boventoon. Opvallend waren de ammoniakchillers en warmtepompen voor grote capaciteiten. Voor de kleinere koelcapaciteiten waren er veel propaan- en CO₂-units te zien. Bedrijven met compressoren, verdampers en condensors spelen met nieuwe producten in op de verandering in koudemiddelengebruik.
GEA ammoniakcompressor.
GEA Grasso
GEA introduceerde de Grasso V-zuigercompressor voor ammoniak (zie foto; in de beursimpressie die we morgen publiceren is hier meer over te lezen). Ook nieuw is de ammoniakkoelmachine BluQ, speciaal ontworpen voor gebruik in grootschalige airconditioningsystemen. Het hart van deze machine wordt gevormd door de CompaX, de eerste semihermetische zuiggasgekoelde ammoniakschroefcompressor ter wereld. De chiller is speciaal ontworpen voor een beperkt koudemiddelvolume: 40 á 50 g ammoniak per kW koelcapaciteit, wat neerkomt op circa 75 kilogram voor 1.650 kW. Een ander bijzonder kenmerk is het ‘drie-in-een’-ontwerp: de aandrijflijn huisvest zowel de motor als de compressor en olieafscheider in één compacte flensunit, waardoor het risico op koudemiddelemissies volgens GEA wordt geminimaliseerd.
VRV/VRF
Ook in de klimaathallen voerden koudemiddelen de boventoon. Hier profileerden veel bedrijven zich met de overstap naar R32 voor airconditioning. Niet voor VRV/VRF, maar er stond wel ergens een klein VRV/VRF-systeem met R32. De installatie was echter half ingepakt, waarmee de exposant symboliseerde dat de installatie nog niet op de markt is gebracht. Voor VRV/VRF zou een laag-GWP-alternatief dat net als R410A niet ontvlambaar is, uitkomst bieden. Zo’n alternatief zou R466A van Honeywell kunnen zijn, maar dit koudemiddel is nog niet op de markt gebracht.
>>> Leestip: De F-gassenverordening zou er volgens sommigen toe kunnen leiden dat VRV/VRF een ongewisse toekomst tegemoet ziet. Leveranciers van deze systemen beschouwen dat als een misverstand.
Ammoniaksystemen
Voor indirecte oplossingen waarbij water wordt gekoeld of verwarmd werden wel laag-GWP-oplossingen getoond. Ammoniaksystemen bijvoorbeeld, ook bij systemen met grotere capaciteiten zoals die worden toegepast bij ziekenhuizen of in warmtenetten. Zulke voorbeeldprojecten zijn belangrijk om gebouweigenaren te overtuigen van de mogelijkheden met betrekking tot dit voor hen nieuwe laag-GWP-koudemiddel
Net als twee jaar geleden werd verdampingskoeling ook tijdens deze Chillventa-editie als energiezuinige optie gepromoot. Een andere ontwikkeling waar je op de beurs niet omheen kon, is die van de steeds intelligentere controlmodules om de efficiëntie van systemen mee te verbeteren. Deze systemen geven doorgaans ook aan wanneer het tijd wordt voor onderhoud of het vervangen van onderdelen.
GreenIntelligence van ebm-papst.
ebm-papst en Güntner
Met GreenIntelligence (zie foto hiernaast) heeft ebm-papst een tool om systemen met ventilatoren van dit bedrijf optimaal te laten functioneren in interactie met andere componenten. Als de lucht door een warmtewisselaar bijvoorbeeld door vuil wordt geblokkeerd, kan dat via de ventilator worden achterhaald. Hierdoor kan ook worden voorkomen dat de lagers van de ventilatoren slijten. Een andere mogelijkheid die GreenIntelligence biedt is het voorkomen van ijsvorming, en het systeem zorgt ervoor dat bij uitval van een ventilator de andere ventilatoren wat harder gaan draaien om dezelfde luchtdoorstroming te behouden.
Ook Güntner presenteerde een vernieuwde controlemodule. Hiermee kan volgens de fabrikant de efficiëntie van de installatie worden verhoogd, wat 30 procent energiebesparing kan opleveren. Dit gebeurt bijvoorbeeld door een nieuw setpoint in te stellen en de verhouding tussen de snelheid van de compressor en de ventilator te regelen. Door de fans heen en weer te draaien wordt ijs verwijderd en door ze de andere kant op te laten draaien, wordt vuil eruit geblazen. Ventilatoren die op lage toeren draaien worden stilgezet omdat ze relatief veel energie gebruiken. De verloren capaciteit wordt door andere ventilatoren overgenomen door sneller te draaien. Ook als een ventilator door een defect stilvalt zorgt de controller ervoor dat de snelheid van de andere ventilatoren omhoog gaat.
> Leestip: Voorafgaand aan de beurs publiceerden we een interview met Daniela Heinkel, Chillventa-beursdirecteur van mede-organisator NürnbergMesse.
> Tip: Voor veel ‘gewone’ eindgebruikers zijn koudemiddelen een ingewikkeld technisch onderwerp. Speciaal voor deze doelgroep stelt RCC K&L een gratis white paper met toegankelijke uitleg ter beschikking.