Gas besparen in vastgoed door warmtepomp naast ketel te plaatsen

Veel kantoren, scholen en ander vastgoed worden nog verwarmd met radiatoren en twee cv-ketels. Door een daarvan te vervangen door een warmtepomp kan 60 tot 80 procent gas worden bespaard. 

Tekst: Uko Reinders

Bestaande panden kun je verduurzamen door de schil goed te isoleren en ze met een VRV/VRF- of ander warmtepompsysteem te verwarmen. Als de financiële middelen daar voor ontbreken of de gebouweigenaar wil wachten op de warmtevisie van de gemeente, is het ook mogelijk om een kleinere verduurzamingstap te zetten waarmee je later nog alle kanten op kunt.

Gas besparen
Die stap kan volgens Jan Willem van der Velde, sales director bij Viessmann, bestaan uit het plaatsen van een warmtepomp naast de bestaande cv-ketel. “Veel panden worden verwarmd met twee cv-ketels. Door een daarvan te vervangen door een warmtepomp, is het mogelijk om 60 tot 80 procent op gas te besparen. De warmtepomp kan namelijk 80 tot 90 procent van het jaar de verwarmingsvraag dekken.” De hoogte van die percentages is volgens Van der Velde afhankelijk van factoren als de isolatiewaarde van het pand en of je met de warmtepomp ook warm tapwater gaat maken. “Dat is een keuze op basis van je budget.”

Oog op de toekomst
Maar hoe zit het dan met de flexibiliteit? Wat zijn de mogelijkheden als het pand in de toekomst op een warmtenet wordt aangesloten? Volgens Van der Velde heeft Viesmann daaraan gedacht bij de ontwikkeling van een serie warmtepompen die nieuw is voor de Nederlandse markt. Het gaat om de Vitocal 300/350-G Pro-serie met vermogens van 60 tot 250 kW.

Verschillende bronnen mogelijk
De Vitocal Pro-serie omvat water/water-warmtepompen die op verschillende bronnen kunnen worden aangesloten, zoals een bodemlus, wko, ijsbuffer of warmtenet. De warmtepompen kunnen ook indirect gebruikmaken van buitenlucht. Van der Velde: “Vanwege de kosten kan dat een interessante bron zijn om mee te beginnen.” Hiervoor wordt een drycooler op de warmtepomp aangesloten. Die haalt de energie uit de lucht en geeft hem via een warmtewisselaar door aan een tussencircuit met glycol.

Controle-unit minimaliseert energiegebruik
De warmtepomp komt naast een bestaande cv-ketel te staan en gaat daarmee samenwerken. Dat kan met de meeste cv-ketels, het hoeft dus geen Viessmann-ketel te zijn. De control-unit in de warmtepomp zorgt ervoor dat het totale energiegebruik wordt geminimaliseerd en bepaalt op basis daarvan of alleen de warmtepomp aanstaat, alleen de cv-ketel, of beide. “Bij welke temperaturen dat gebeurt, is afhankelijk van het gebouw en de instelling. Als de buitentemperatuur onder nul komt zal de warmtepompen in veel gevallen uitgaan, omdat de COP anders te veel afneemt.”

Drie koudemiddelalternatieven
Bij welke temperatuur de warmtepomp nog draait is ook afhankelijk van het type warmtepomp binnen de serie. De machines kunnen water van 60 ˚C maken, of van 70 ˚C wanneer ze ook warm tapwater moeten produceren. Afhankelijk van het vermogen draaien in de warmtepompen twee of drie compressoren die parallel zijn geschakeld. Er worden drie soorten koudemiddel gebruikt: R134a, R410A of R1234ze. Het laatstgenoemde gas is licht ontvlambaar en mag met extra ventilatie in de technische ruimte worden toegepast in een naast een cv-ketel opgestelde warmtepomp.

Labelstappen maken
Door een van de twee cv-ketels te vervangen door een warmtepomp kan een pand volgens Van der Velde een labelstap maken. “Met pv-panelen erbij zelfs twee. In een later stadium kun je besluiten om een pand te isoleren. Als je dan van het gas stapt, kan warmtepomp het alleen af, of er moet een tweede warmtepomp worden bijgeplaatst”. De serie warmtepompen wordt al jaren in Duitsland en Zwitserland toegepast, maar is pas kort geleden ook op de Nederlandse markt geïntroduceerd.